Şirket Kültürü Nedir, Ne Değildir ?

Şirket kültürü ne demek? Bunu anlamak için dünyada şirket kültürü en güçlü olan şirketlerin neleri iyi yaptığını anlamak çok önemlidir.

Aklınıza ilk olarak Apple ve Google geliyor değil mi ?

Fakat biz bugün dünyanın önde gelen çevrimiçi pazarlama şirketlerinden Moz’u ele alıyoruz. Moz’un kurucusu ve eski CEO’su Rand Fishkin şirket kültürünü bakın nasıl anlatıyor: 

Şirket Kültürü Nedir?

Öncelikle şunda bir anlaşalım; bunların hiç biri şirket kültürü değil :

• Yılbaşı çekilişleri
• Karaoke geceleri
• Ofisteki oyunlar
• Öğlen yemekleri
• Çalışma arkadaşlarıyla yapılan seyahatler
• Patates kızartması yeme yarışmaları

Bunların tümü çok eğlenceli ve insanların birbiriyle daha iyi anlaşması için yapılması gereken aktiviteler. Ayrıca hepsi oranın güzel bir çalışma ortamı olduğunu kanıtlar nitelikte. Hatta yapılan bu aktiviteler iyi bir şirket kültürünün ürünleri de olabilir.

Ama yine de şirket kültürü bu DEĞİL.

Ben şirket kültürüne fazlasıyla inananlardanım. Açıkçası profesyonel hayatımın ilk 6 yılında inanmıyordum, fakat sonrasında zaman zaman bunun eksikliğini hissettim ve bir çok şirketin de aynı eksikliği hissettiğini gördüm ve artık inanıyorum.

Şirket Kültürü Nasıl Oluşturulur ?

Benim şirket kültürü tanımım belki sizinki ile aynı olmayacaktır. Herkesin görüşü tabii ki farklı olabilir ama yatırımcılar, CEO’lar ve çalışanlar ile yaptığım görüşmelerden tecrübe edindiğim kadarıyla şirket kültürünü şu 3 büyük başlık altında toplayabilirim:

Değerleriniz – Kelimelerle ifade ettiğiniz ve yaptıklarınız ile desteklediğiniz şeyler.

Misyon ve Vizyonunuz  – Ulaşmak istediğiniz hedef ve bu hedefe ulaşmak için izleyeceğiniz yol.

İşe alım, işten çıkarma ve terfi kriterleriniz : İnsanları işe alma ve işten çıkarma nedenleriniz ve onları terfi ettirme/prim verme nedenleriniz.

Bir şirketin değerlerinin gerçekten ne olduğunu anlamak isterseniz, şirket yönetim kadrosunun; bir finansal risk ya da itibar kaybı ile tehdit edildiğinde aldığı kararlara bakabilirsiniz.

Şirketin misyonu ve vizyonunu mu bilmek istiyorsunuz ? Şirketin kazançlı olma ihtimali olsa da kesinlikle yapmamayı seçtiği şeylere bakın.

Şirketin nasıl işe alım ve işten çıkarma yaptığını öğrenmek istiyorsanız, yöneticiler ile yapılmış en olağan dışı işe alımı ve onları en çok pişman eden işten ayrılma hakkında konuşun. Ve nedenlerini sorun.

Tahmin ediyorum ki şirket değerleri, misyon/vizyon ve yönetici kararları her zaman bir dokümanda ayrıntılı olarak yazılmıştır. Takımınız için, verilecek ödüller veya cezalar kesinleştiği zaman her bir aksiyon ve karşılığı için belirli tanımlamalar yapmanız ve bunların önemini olabildiğince transparan belirtmeniz gerekir. Hangi aksiyonun şirket kültürünün önemli bir parçası olacağını veya hangi aksiyonun şirket kültürü için bir önemi olmadığını belirlemek size kalmış. Yalnızca şunu unutmayın; şirket kültürünün temel bileşenlerini gizlemek işlerin kötüye gittiğinin bir göstergesidir.

Şirket kültürü tanımı şunlar ile yapılmalıdır:

Paylaşılan inançlar – Dünya için doğru olduğuna inandığınız şeyler.

Paylaşılan öncelikler – İş ile özel hayat dengesi, uzun veya kısa zamanlı bağlılıklar, karar verme alışkanlıkları vb.

Uyum sağlama biçimi – Bazı insanlar birlikte çalışma konusunda pek iyi olmayabilir. Bazıları ise ekip ile birlikte çalışırken kendilerini onlardan ilham almış ve daha güvende hissediyor. Uyumun sağlanması, bire bir aynı olan insanların bulunması değil ekipte diğerlerinden eksik veya yavaş kimsenin kalmadığından emin olmaktır. Ayrıca farklı perspektiften bir çok insanın olduğu bir ekipte daha çok eğlence ve gelişim olmasıdır.

Şirket kültürü aslında herhangi bir görüşmede kolayca hissedilebilir. Kişiliklerin uyuşması, bireylerin kendilerini aynı sayfada görebiliyor olması, mevcut problemler hakkında ve problemi çözmeye çalışan ekibe destek olmak için heyecan duymak…

Farklılıklar daha iyi bir kültür yaratılması için her zaman önemlidir. Cinsiyet, geçmiş, tecrübe, eğitim gibi faktörler çeşitlilik gösterdiği zaman böyle bir ekibin daha ilgi çekici, yaratıcı ve eğlenceli bir çalışma ortamına sahip olmaları oldukça muhtemel. Fakat bu farklılıklar ekibin inandığı şeyler veya önceliklerinde ise ekip içinde bir anlaşmazlık olması da muhtemel.

Şunu dürüstçe söyleyebilirim ki şirket kültürü; ırk veya cinsiyet ile ilgili önyargılar için bir örtmece değildir. Bunu söylemememin nedeni, bazı şirketler, şirket kültürünü “yasal ayrımcılık“ yapmak için kullanıyor. Yani şirket kültürünü bahane göstererek bazı konularda ayrımcılık yapıyor. Aslında iyi bir şirket kültürü için işe alım süreçleri aynı temel inançlara sahip çok sayıda farklı insanın bir arada çalışabilmesi için tasarlanmıştır.

İşe alım süreçleri her zaman daha eğlenceli bir çalışma ortamı ile sonuçlanmalıdır çünkü işe alınan her kişi tüm ekip ile her gününü birlikte geçirecek, bunu unutmamalıyız.