Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (“KVKK”) Nedir ve Kimleri Kapsar?

Teknoloji geliştikçe ve internete erişim kolaylaştıkça, bireyler internet ortamında daha fazla zaman geçiriyor ve daha fazla işlemi internet üzerinden gerçekleştiriyor. İşletmeler ise bu durumu çeşitli şekillerde kazanca dönüştürüyor. Karşılıklı faydanın söz konusundan bahsedebileceğimiz online etkileşimde bireyler işlerini hızlı ve basit bir şekilde yaparken, işletmeler ise çok daha düşük maliyetle, çok daha fazla tüketiciye ulaşabiliyor. Bireylerin internet ortamında paylaştıkları bilgiler ve davranışları başta pazarlama ve satış olmak üzere çeşitli amaçlarla işletmeler tarafından kaydediliyor ve çeşitli analizlerden geçirilerek, amaçlarına uygun şekilde kullanılıyor. Ancak zaman içerisinde toplanan, kaydedilen ve kullanılan bilgilerin çeşitliliği ve kullanım amaçları o kadar çoğaldı ki kişisel gizlilik konusunda sorunlar ortaya çıkmaya başladı. Bu nedenle, dünyanın birçok yerinde devletler kişisel bilgilerin gizliliğini korumak ve izinsiz kullanımına engel olmak adına çeşitli kanunlar çıkarttı. Ülkemizde bu durum, Avrupa Birliği Uyum Süreci ile gündeme geldi ve 7 Nisan 2016 tarihinde “6698 Sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu” adıyla Resmî Gazete’de yayımlanarak yasalaştı. Ofis Paneli olarak bu yazımızda, tüm işletmeleri ve bireyleri ilgilendiren Kişisel Verileri Koruma Kanunu hakkında bilinmesi gerekenleri paylaştık.

Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (“KVKK”) Nedir?

2016 yılında yürürlüğe girmesine rağmen, firmaların bir kısmının hakkında bilgi sahibi dahi olmadığı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (“KVKK”), çeşitli uluslararası uygulamalar ve öncü ülkelerdeki kanunlar dikkate alınarak hazırlanmış ve kişisel verilerin işlenmesi sırasında temel hak ve özgürlüklerin korunmasını, bu kişisel verileri işleyen gerçek ve tüzel kişilerin sorumlulukları, uymaları gereken usul ve esasları düzenleyen kanundur.

Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Kimleri Kapsamaktadır?

Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (“KVKK”) iki taraflıdır. Bunlardan birincisi, kişisel verileri işlenen gerçek kişiler ve diğeri ise kişisel verileri kısmen ya da tamamen işleyen tüzel ve gerçek kişilerdir. Burada dikkat çeken konu, kapsamın ilk kısmında yer alan yani verileri işlenen “İlgili Kişi” tarafının gerçek kişi olmasıdır. Yani, KVKK’ya göre verileri işlenen tüzel kişiler kapsam dışında bırakılmıştır. Veri Sorumlusu ve/veya Veri İşleyen taraf için böyle bir ayrım söz konusu olmayıp hem gerçek hem de tüzel kişiler KVKK kapsamında ele alınmıştır.

Hangi Kişisel Veriler Koruma Altındadır?

KVKK Madde 5’te yer alan “Kişisel verilerin işlenme şartları” uyarınca, bazı istisnalar haricinde hiçbir kişisel veri, İlgili Kişi’nin açık rızası olmaksızın işlenemez.

KVKK Kapsamında Hangi Cezalar Uygulanmaktadır?

KVKK kapsamında “Kabahatler” ve “Suçlar” olarak iki ayrı yaptırım türü mevcuttur. Kabahatler idari para cezası ile cezalandırılırken, suçlar ise hapis cezası ile cezalandırılmaktadır.

A) Suçlar

Kişisel verilere ilişkin suçlara Türk Ceza Kanununun 135 ila 140’ncı madde hükümleri uygulanır. Türk Ceza Kanunu’nda hukuka aykırı olarak kişisel verileri kaydeden kimseye bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilir. Kişisel verinin, kişilerin siyasi, felsefi veya dini görüşlerine, ırki kökenlerine; hukuka aykırı olarak ahlaki eğilimlerine, cinsel yaşamlarına, sağlık durumlarına veya sendikal bağlantılarına ilişkin olması durumunda ise bu ceza yarı oranında artırılır. Kişisel verileri, hukuka aykırı olarak bir başkasına veren, yayan veya ele geçiren kişi ise, iki yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Suçun konusunun, Ceza Muhakemesi Kanununun 236’ncı maddesinin beşinci ve altıncı fıkraları uyarınca kayda alınan beyan ve görüntüler olması durumunda verilecek ceza bir kat artırılır.

Bu suçların;

• Kamu görevlisi tarafından ve görevinin verdiği yetki kötüye kullanılmak suretiyle,
• Belli bir meslek ve sanatın sağladığı kolaylıktan yararlanmak suretiyle

işlenmesi halinde ise verilecek ceza yarı oranında artırılır.

Kanunların belirlediği sürelerin geçmiş olmasına karşın verileri sistem içinde yok etmekle yükümlü olanlara görevlerini yerine getirmediklerinde ise bir yıldan iki yıla kadar hapis cezası verilir. Suçun konusunun Ceza Muhakemesi Kanunu hükümlerine göre ortadan kaldırılması veya yok edilmesi gereken veri olması hâlinde verilecek ceza bir kat artırılır.

Bu suçların tüzel kişiler tarafından işlenmesi halinde ise bunlara özgü güvenlik tedbirleri uygulanır.

B) Kabahatler

Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca ve 2020 yılı itibarıyla;

– Aydınlatma yükümlülüğünü yerine getirmeyenler hakkında 9.012 Türk Lirasından 180.263 Türk Lirasına kadar,

– Veri güvenliğine ilişkin yükümlülükleri yerine getirmeyenler hakkında 27.037 Türk Lirasından 1.802.640 Türk Lirasına kadar,
 
– Kurul tarafından verilen kararları yerine getirmeyenler hakkında 45.062 Türk Lirasından 1.802.640 Türk Lirasına kadar,

– Veri sorumluları siciline kayıt ve bildirim yükümlülüğüne aykırı hareket edenler hakkında 36.050 Türk Lirasından 1.802.640 Türk Lirasına kadar idari para cezası verilir.

Veri Sorumlularına Düşen Sorumluluklar ve Görevler Nelerdir?

Aşağıda yer verilen yükümlülüklerle sınırlı olmamak kaydıyla, özetle;

• Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’na uyum ile bu hususta gerekli yükümlülükleri eksiksiz yerine getirmelidirler.
• Mevzuatta öngörülen şartları sağlayan Veri Sorumluları Veri Sorumluları Sicili (“VERBİS”)’ne kayıt olmalıdırlar.
• Mevzuat ile ilgili değişiklikleri takip etmeli ve şirket çalışanlarına KVKK ile ilgili eğitimleri düzenli bir şekilde vermelidirler.
• KVKK uyarınca Aydınlatma Metni ve gerekli hallerde Açık Rıza Metinleri başta olmak üzere ilgili mevzuatta öngörülen politika ile veri envanterlerini özenli ve hukuka uygun bir şekilde hazırlamalıdırlar.
• Saklanan kişisel verilerin güvenliğini sağlamak için gerekli tüm teknik ve idari tedbirleri almalıdırlar.
• Kişisel veri işleme faaliyetlerine ait tüm işlem ve kayıtların düzenli, detaylı ve güvenli bir şekilde tutulmasını sağlamalıdırlar.
   

E-ticaret, satış ve pazarlama gibi çeşitli konularda bilgiler ve ipuçları içeren yazılarımıza ulaşmak için OfisPaneli Blog sayfasını ziyaret edebilirsiniz.